SMACC 2016 13-16 Haziran 2016 tarihlerinde İrlanda’nın Dublin kentinde yapıldı. Sosyal medya ve kritik bakım kongresi adıyla geçen senenin en ses getiren organizasyonlarından biri olan SMACC’e bu yıl da ilgi yoğundu. Katılım ücretinin oldukça yüksek tutulmuş olmasına rağmen dünyanın her köşesinden gelen SMACC’çiler aylar öncesinden biletleri tüketmişti. Twitter ve sosyal medyada özellikle son 1 ayda herkes heyecanını dile getirmiş, tartışmalar ve paylaşımlar sayesinde daha kongre başlamadan birçok popüler başlık halini almıştı bile. Biz de Acilci.net ailesi olarak merakımız, isteğimiz ve coşkumuz iyice bilenmiş halde, neredeyse eksiksiz kadromuzla dünyanın konuştuğu kongrenin nabzını tutmaya gittik.

SMACC’te karşılaştığımız bir güzel sürpriz de Türkiye’de Acil Tıp’ın kurucularından John Fowler’ın oğlu Tom Fowler ile buluşmamız oldu.

Geçen sene SMACC Chicago ile ilgili izlenimlerimi paylaşmıştım. Chicago’da adeta ayaklarımızı yerden kesen, zihnimizin zincirlerini kıran SMACC’ten beklenti bu yıl da büyük oldu. Ancak itiraf etmek gerekiyor ki Dublin’den bir miktar hayal kırıklığı ile döndük. Herşeyden önce FOAM akımının doğduğu yer olan Dublin bu büyük organizasyonun yapılacağı yer olarak en iyi seçenek miydi, tartışmaya açık bir soru. Yılın büyük kısmının yağmurlu geçtiği ikliminin yanı sıra, kongrenin sosyal medya yönünü destekleyebilecek internet altyapısı açısından da katılımcılara güçlükler yarattı. Özellikle internetin yeterince hızlı olmaması, birçok oturumda twitter üzerinden yapılan anketlere ve sorulan sorulara olan katılımı minimuma indirdi. Bu şekilde sosyal medya yönü baltalanan toplantıda kritik bakım ile ilgili fazla bir içerik de göze çarpmadı. Daha çok hastane öncesi bakıma yönelen sunumlarda geçen sene hakim olan akademik ruh ve kanıta dayalı tartışmalara rastlamak mümkün olmadı. Tüm bunların üstüne Kuzey Avrupa’da pilotların bu tarihlerde greve gitmesi, İrlanda’nın başka bir şanssızlığı oldu. Birçok kişi çalıştaylara ve kongrenin ilk gününe katılamadı veya birkaç saatlik uyku ile yetişebildi.

Kongre açılışı hınca hınç dolu olan salonda dijital lazer gösterileri ve animasyonlar eşliğinde, dünyanın 6 kıtasını (Kritik bakım henüz Antarktika’ya gitmemiş olsa gerek) buluşturan  bir etkinlik teması altında yapıldı. FOAM’un birleştirici yapısıyla önemli FOAM sitelerinin listelendiği bu gösteride Acilci.Net’inde yer alıyor olması hem ülkemiz hem de bizler adına büyük gurur kaynağıydı.

Ardından John Hinds için bir anma töreni yapıldı. Hastane öncesi bakım, helikopter ambulans ve acil servis torakotomileri gibi konularda SMACC Chicago’nun en renkli ve etkileyici yüzü olan Hinds, kongreden 1 hafta kadar sonra bir motosiklet kazasında yaşamını yitirmişti. Bu yılki seremonide eşi ve yakın dostları, kendisini İrlanda’da helikopter ambulans sistemini kurmaya adamış Hinds’ın hayallerini gerçekleştirmek için yaptıkları çalışmalara değindiler.

SMACC sunumlarında felsefeye ve kişisel gelişim konulara alışığız. Bu sene de Scott Weingart açılışı meditasyon ve anı yaşama ile ilgili sunumu ile yaptı. Bir kritik bakım kongresinde meditasyon konuşulacağı kimsenin aklına gelmezdi sanıyorum. Her ne kadar Weingart sunumunu meditasyon ile ilgili literatürle desteklemiş olsa da konunu biraz fazla ezoterik kaçtığını düşündüğümü belirtmeden geçemeyeceğim. Avusturalyalı Victoria Brazil SMACC’te bu senenin vitrin yüzlerindendi. Resüsitasyoncu kimliğini tartıştığı ve 20 yıl önceki haline yaptığı önerileri anlattığı sunumundan herkes bir pay çıkarmıştır sanıyorum.

Simon Carley acil tıp ile ilgili sunumunda acilin insan faktörüne, politikaya ve teknolojiye göre şekillendiğine değindi. Bu haliyle insanın, hem acilin müşterisini hem de iş gücünü oluşturduğundan tüm sistemin kalbinde olduğundan, acile aktarılan ve acilde harcanan paranın politika ile belirlendiği için sistemin teknolojik gelişmelerle birlikte en önemli belirleyicileri olduğundan bahsetti. Michelle Johnston, distopik edebiyat ile acil tıbbı incelediği sunumunda tıptaki gelişmelerin (ileri tetkikler ve  gereksiz radyasyon) sebep olduğu hastalıkların, hastane atıklarının yarattığı sorunların, acil sistemine aktarılan paranın neden olacağı finansal çöküşün gelecekte acil tıp dünyasının felaketleri olabileceğine dikkat çekti. Çalıştıığımız kurumların bu sorunlara çözüm olabilecek herhangi bir önlemi olup olmadığını düşündürdü. Oksijen ve oksidatif stres kongrenin revaçta olan konularındandı. Komik tarzı, neşeli kişiliği ve arsız tartışma üslubu ile SMACC’lerin sevilen ismi Mervyn Singer bu yıl da 4 oturumda karşımıza çıktı. Oksijenin doku ve organlara yapısal olmaktan ziyade fonksiyonel hasar verdiği, MODS’un vücudun hastalıkla baş etme mekanizması olduğu ve oksijen satürassyonunun %90-94 aralığı dışında tutulmaması gerektiği değindiği önemli noktalar oldu.

Bu yıl düşük gelir seviyeli ülkelerin sorunlarının ve sahra tıbbının tartışıldığı oturumlarda dikkati yine Flavio Macadia çekti. Gelişmekte olan bölgelerde acil tıp sistemine olan yüklenmenin yarattığı sorunlar üzerinde duruldu. Ebola yönetimi ve Afrika gibi bölgelerde pediyatrik transfüzyon sınırının 4mg/dl’ye kadar çekilmesi gerekliliği değinilen diğer önemli konulardandı.

Resüsitasyon konusunda, efektif KPR’nin önemine, adrenalinin etkisinin tartışmalı oluşuna değinildi. Adrenalinin koroner perfüzyon basıncının <10 ve >25 olduğu durumlarda etkisiz olduğu, belki de intraaortik veya intraarteriyal basınçların ölçümüne göre bu tedavinin verilmesi gerektiği tartışıldı. ECMO KPR sunumu ilgi çekse de ülkemiz koşullarının da içinde bulunduğu birçok sistemde uygulanması masraflı ve zor görünüyor. Sara Gray’in perimortem sezeryan yerine resüsitatif histerotomi yaklaşımına dikkat çekmesi zaten tartışılan bu konuyu klinisyenlerin gündemine getirdi. Mavi kod uygulamasının yanında Acil obstetri kodu eklenmesinin işleyişte yeri olabileceği tartışıldı. Nabızsız elektriksel aktivite etyolojisinde QRS ilişkisi ve tedavi algoritması ilgi çekici sunumlardandı.

Kanıta dayalı tıp üzerine olan sunumlarda 2000 yılından beri New England Journal of Medicine’ın baş editörü olan Jeff Drazen’i dinlemek keyifti. Geçen yıl P değeri ile ilgili dogmaları zorlayan kongrede bu yıl çalışmaların sonuçlarına bakış açımızı değiştirecek kırılganlık indeksi (fragility index) konseptine değinildi. Dergilerin tıbba katkısının ve bilginin yayılımında yerlerinin tartışıldığı panelde Twitter’dan gelen NEJM makalelerinin yayımlanmadan peer review yerine SMACC gibi kongrelerde sunularak tüm okuyucuların eleştirilerine açılması önerisi gündemi belirledi. Katılımcıların kafasında dergilerin yeri ile ilgili soru işaretleri oluşturmayı başardı, gelecekte kaliteli bilginin nasıl paylaşılacağını düşündürdü.

Hastane öncesi bakım kongrede hatırı sayılır bir ağırlığa sahipti. Kırsal kesimde acil tıp, hava ambulansı uygulamaları ilgi gören konulardandı. Önceki yıllarda övülen DSI ile ilgili daha gerçekçi tartışmalar yapıldı. Seçilmiş vakalarda kullanılması önerildi. RSI’nin öneminin altı çizildi. Sert boyunluk kullanımı tartışıldı.

Geçtiğimiz yılın acil tıp, yoğun bakım ve travma literatüründe dikkat çeken yayımlardan bahsedilen oturumlar da ilgi çekti. Acil tıbbın başarısız bir sistem olup olmadığının tartışıldığı oturumda acil servislerde yıpranan herkesin kendisine sorduğu bu soruya cevap arandı. Submasif pulmoner emboliye trombolitik verilmesi ile ilgili tartışma sanırım SMACC’in şov yönünün en fazla öne çıktığı bölümü oldu. Bir ayı aşkın süredir Twitter’dan birbirleri ile atışan Anand Swaminathan ve Iain Beardsell izleyenlere oldukça eğlenceli bir 20 dakika yaşattı. Tromboliz ile ilgili literatür desteğinin kendisinde olduğunu ve ilacın verilmemesi gerektiğini savunduğu esprili bir şarkı seslendiren Beardsell’in yeteneğine ve neşesine hayran olmamak olanaksızdı.

Gündemde olan başka bir konu kadınların kritik bakım ve acil tıptaki yeri oldu. Hemen her meslekte olduğu gibi aynı koşullarda çalışan kadınların acil tıpta da erkek meslektaşlarından daha az para aldığına dikkat çekildi. FEMinEM hareketi tanıtıldı.

Sepsis tartışmalarının geçen yılın bir hayli gerisinde kaldığını söylemek yanlış olmaz. SMACC Chicago’nun adeta all star ekibi bu yıl kadroda ne yazık ki yoktu. Tartışmalar bu nedenle daha ileri taşınmaktansa çeşitlenerek devam etti. Sepsis sonrası hayat oturumunda yaşayan hastaların hayat kalitesi tartışıldı. Sepsis ile ilgili biyomarkerlardan bahsedildi ancak sepsis pratiğine katkı sağlayan herhangi bir oturum olmadı.

Ultrason savaşları, 2 takım olarak bu yıl da yapıldı. Genel kanı bu oturumun da geçtiğimiz yıllardan sönük geçtiği yönündeydi.

SMACC, kongrenin son oturumuna kadar tama yakın katılım sağlanmasıyla kimi katılımcıları tatmin etse de, birçok kişiye verdikleri paranın karşılığı alıp almadıklarını sorgulatarak, sonuçlandı. Sosyal yönü yine ön planda olsa da internet bağlantısı ile ilgili sorunlar tartışmaların alevlenmesinin önüne geçti. Konuşmacı seçiminde önümüzdeki yıllarda tekrar görmeyeceğimizi tahmin ettiğim birçok isim vardı. Kanıta dayalı tıp kısmında da tatmin edicilik sorguya açıktı. Bunun sebeplerinden biri de bu yıl kongrede acil tıbbın henüz kurulmadığı Avrupa’dan gereğinden fazla  katılımcı içermesi olabilir. Belki de bu nedenle tartışılan konular daha basit ve kimi zaman kritik bakımdan ziyade hastane öncesine takılıp kaldı. Tüm bunlara rağmen paylaşıma aç binlerce kişinin katıldığı böyle bir etkinlik insanı motive ediyor ve yeni birşeyler yapmaya itiyor.

SMACC geçtiğimiz yıla oranla çok daha sönük geçmiş olsa da halen ülkemizde muadilinin olmadığı da bir gerçek. Haziran 2017’de DASSmacc adı ile Berlin’de düzenleneceği açıklanan SMACC yine de bir şansı daha hak ediyor diye düşünüyorum.