2 gün önce kendisi de hekim olan 70 yaşında bir bayan hastamız geldi. Merdivenden düştüğünü ve şu an ayağının üzerine basamadığını ifade etti. Kalçasında hafif bir ağrı hissettiğini belirten hastanın muayenesinde sağ bacak eksternal rotasyonda ve sola göre 1 cm kadar kısa görünüyordu. İmpakte bir femur boyun fraktürü için tüm klinik bulgular vardı… Hastanın ağrı kesici ihtiyacı olunca… IV NSAIDs yapalım dedim ama… beynimde küçük bir kaç şimşek çaktı… O esnada Yrd.Doç.Dr. Nurdan Acar, zaten 1-2 saat önce almış farklı bir ajan verelim diyince… farklı bir rahatlık kapladı içimi… Beynimde çakan küçük şimşekler NSAIDs ile fraktür iyileşmesi arasındaki ilişkinin kırıntıları idi sanırım… Bu konuya bir kez daha bakıp sizinle paylaşayım istedim.

İşte bu konula ilgili kanıta dayalı veriler ve klinik uygulamanızı yönlendirecek hap bilgiler…

• NSAIDs kas-iskelet travmalarında etkin bir ağrı kesicidir.
• Kemik iyileşme süreci oldukça kompleks bir süreçtir. Inflamatuar süreçler erken kemik iyileşme dönemlerinde çok önemli olduğundan Steroid veya nonsteroid ilaçlar bu sürece etki eder.
• NICE (www.nice.org.uk) Haziran 2011’de yayınladığı kalça fraktürü rehberinde (http://www.nice.org.uk/nicemedia/live/13489/54919/54919.pdf) NSAIDs kullanımını önermemektedir.
• BestBets 2005’te bu konuyu incelemiş (http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=00162) ve konuyla alakalı olan 514 makale arasında 3 tanesinin değerli olduğuna karar verip bu makaleleri incelediğinde her ne kadar NSAIDs kullanımı ile non-union arasında bir ilişki var gibi görünsede henüz yeterli kanıtın bulunmadığı ve fraktürlü hastalarda kullanımı için kısıtlayıcı davranmanın yersiz olduğunu ifade etmiştir.
• TRIP bu konuda yayınladığı bir raporda (http://www.tripanswers.org/Answer.aspx?qid=6096) özellikle uzun süreli kullanımda NSAID’lerin non-union ile ilişkili olabileceğini ifade eden makalelere yer vermiştir.
• 2011 Ocak ayında yayınlanan Family Practice dergisinde bu konuya (http://www.jfponline.com/Pages.asp?AID=9246) getirilen açıklamada NSAID’ların fraktür iyileşmesini kötü yönde etkilediğine ilişkin kanıtların yetersiz olduğunu prospektif randomize kontrollü çalışmalar arasında tutarsızlıkların olduğunu, herne kadar hayvan deneylerinin kırık iyileşmesini geciktirdiğini gösterse de insanlar üzerindeki verilerin net bir şey söylemek için yetersiz olduğunu ifade etmektedir.
• 2012 yılında Mayıs ayında yayınlanan bir sistematik derlemenin (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22552671) sonucu ise kısa dönemli NSAID kullanımının fraktür iyileşmesine olumsuz bir etki yapmadığı yönünde.

Şimdi burada belirttiğim 3-5 örneğin aslında 100’lerce olduğunu hatırlatmam yerinde olur sanırım. Bu konuyla ilgili bakabildiğim makale ve raporlar ardından benim çıkardığım sonuç kısmı şu şekilde:

1. NSAID’lar kas-iskelet travmasında iyi bir ağrı kesici fakat,
2. Kemik iyileşmesi problemli olacak hastalarda fraktür varsa kullanılmaması iyi olur
3. Fraktürde analjezik olarak kullanılacaksa kısa süreli kullanılmalıdır (bu kısa süreliden kasıt nedir, hala arıyorum)
4. NICE parasetamol önermiş, peki…