fbpx

2021 CAEP Akut Atriyal Fibrilasyon/Flutter En İyi Uygulamalar Kontrol Listesi

Favorilere Ekle (0)
Please login to bookmarkClose
Please login

No account yet? Register

Dr. Ian Stiell’in izniyle aslına sadık kalarak Türkçe’ye çevrilerek yayınlanmıştır.​1​

blank
2021 CAEP Akut Atriyal Fibrilasyon/Flutter En İyi Uygulamalar Kontrol Listesi

A. Değerlendirme ve risk sınıflandırması

  1. Hızlı ventriküler yanıtlı AF/AFL, primer bir aritmi mi yoksa başka tıbbi nedenlere sekonder mi?
    • Tıbbi nedenlere sekonder kalp hızı hızlanması (genellikle önceden var olan/kalıcı AF’si olan hastalarda), örneğin sepsis, kanama, PTE, KY, AKS, vb.:
      • Altta yatan nedenleri agresif bir şekilde araştırın ve tedavi edin
      • Kardiyoversiyon zararlı olabilir
      • Agresif hız kontrolünden kaçının
    • Primer aritmi, örneğin ani başlangıçlı AF/AFL

İPUCU: Tıbbi bir sebebe sekonder kalp hızı hızlanması düşündüren durumlar:

  • Ani başlangıçlı değil, çarpıntı yok
  • Bilinen kalıcı AF hastası, OAK kullanıyor, eski EKG’sinde AF var
  • Acil serviste KV özgeçmişi yok
  • Kalp hızı < 150 vuru/dk
  • Ateş, dispne, ağrı
  • Hasta anstabil mi?
    • Akut primer AF/AFL’ye bağlı instabilite, hızlı ventriküler yanıtlı preeksitasyon (WPW) ile AF’nin beraber olduğu durum dışında yaygın değildir:
      • Hipotansiyon: SKB < 90 mmHg veya şok belirtileri (örn., mental durum değişikliği)
      • Kardiyak iskemi: tedaviye rağmen devam eden şiddetli göğüs ağrısı veya EKG’de belirgin ST depresyonu (> 2 mm)
      • Pulmoner ödem: belirgin dispne, raller ve hipoksi
    • Anstabil hastayı tedavi edin:
      • Başlangıç < 48 saat veya WPW var ise acil elektriksel KV
      • Başlangıç > 48 saat ise önce hız kontrolünü deneyin
  • Bu primer AF/AFL hastasında KV yapmak güvenli mi?
    • Güvenli ise, genellikle ritim kontrolü hız kontrolüne tercih edilir:
      • Yaşam kalitesi, daha kısa kalış süresi, daha az hastane kaynağı
      • Aşağıdaki durumlarda KV yapmak güvenlidir:
        • Hasta en az 3 hafta süreyle yeterince antikoagüle edilmiş ise, VEYA
        • Hasta 3 haftadan uzun süredir yeterince antikoagüle edilmemiş, inme veya GİA öyküsü yok, kalp kapak hastalığı yok VE:
          • Başlangıç < 12 saat, VEYA
          • Başlangıç 12—48 saat, VE CHADS-65 kriterlerinden en fazla 1’i var (Yaş ≥ 65, DM, HT, KY), VEYA
          • TEE’de trombüs yok
      • Hastada yakın zamanda sık sık çarpıntı öyküsü varsa KV’yi ertelemeyi düşünün
      • Hasta ve doktor tercih ederse hız kontrolü yapılması da kabul edilebilir bir seçenektir. Örneğin, hafif artmış kalp hızı olan minimal semptomatik yaşlı hastalar

İPUCU: Hastanın 3 haftadır yeterince antikoagüle edildiğini nasıl anlayabiliriz?

  • Hekimin öngörüsü
  • DOAK kullanıyor olması – kesin kullandığı konfirme edilmeli, yazılmış olması yeterli değil
  • Varfarin kullanıyorsa
    • Şu anda INR > 2
    • Yakın zamandaki INR değerleri > 2
    • Yakın zamanda ilaç dozu değiştirilmemiş

B. Hız ve ritim kontrolü

  • KV’nin güvenli olmadığı hastalarda hız kontrolü
    • Kalsiyum kanal blokörleri ve beta blokerler ilk seçenekler olarak kabul edilir:
      • Hasta zaten oral kalsiyum kanal veya beta bloker alıyorsa, önce aynı ilaç grubunu seçin
      • Yeterli hız kontrolünü sağlamakta güçlük çekiyorsanız, ya diğer birinci basamak ajanı ya IV digoksini ya da kardiyoloji konsültasyonu istemeyi düşünün.
    • Kalsiyum kanal blokörü:
      • Akut KY veya bilinen LV işlev bozukluğu varsa kaçının (POCUS yardımcı olabilir)
      • Diltiazem 0,25 mg/kg IV 10 dakikada; 15-20 dk’da bir 0,35 mg/kg’dan 3 doza kadar tekrarlayın
      • IV ilaç ile etkili hız kontrolü sağlandıktan sonraki 30 dakika içinde Diltiazem 30-60 mg PO başlayın
      • Diltiazem 30-60 mg günde 4 kez veya Uzatılmış Salınımlı formdan 120-240 mg günde tek doz ile taburcu edin
    • Beta bloker:
      • Metoprolol 2,5–5 mg IV 2 dakikada, 15-20 dk’da bir 3 doza kadar tekrarlayın
      • IV ilaç ile etkili hız kontrolü sağlandıktan sonraki 30 dakika içinde Metoprolol PO 25-50 mg başlayın
      • Metoprolol 25–50 mg günde ile kez ile taburcu edin
    • Digoksin, yavaş başlangıçlı bir ajan olduğundan ikinci sıra tedavisidir:
      • Digoksin 0,25-0,5 mg yükleme dozu, ardından 24 saatte maks. 1,5 mg olacak şekilde 4-6 saatte bir 0,25 mg IV; böbrek yetmezliğinde dikkat
      • HT veya akut KY var ise birinci basamak tedavileri vermeyi düşünün
    • Kalp hızı hedefi:  istirahatte < 100 vuru/dk, yürütüşte < 110 vuru/dk
  • Ritim kontrolü
    • Hem farmakolojik hem de elektriksel kardiyoversiyon eşit derecede kabul edilebilir tedavilerdir. Hasta ve doktor tercihine göre karar verilir.
      • Önceki ataklarda ne yapıldığını değerlendirin; biri çalışmıyorsa diğer seçeneği kullanın
    • Hız kontrol ajanlarıyla önden tedavi verilmesi önerilmez – etkisizdir ve tedaviyi geciktirir
    • Farmakolojik KV:
      • Prokainamid IV—500 ml NS içinde 15 mg/kg 60 dakika boyunca, maksimum 1500 mg
        • SKB < 100 mm Hg veya QTc > 500 ms ise kaçının
        • Kan basıncı düşerse veya QRS gözle görülür şekilde uzarsa infüzyona ara verin (örn., > %30)
        • KV’dan sonra QTc’yi kontrol edin
      • Amiodaron IV önerilmez—yavaş, düşük etkinlik
      • Daha az kullanılan seçenekler şunlardır: vernakalant IV, ibutilide IV, propafenon PO ve flekainide PO
    • Elektriksel KV
      • Hazırlık—en az 2 personel (Hemşire, ATT, Paramedik), ideali 2 doktor
      • Yerel uygulamaya göre prosedürel sedasyon—örn. Fentanyl, Propofol
      • Ped/Kaşık pozisyonu—ön-yan veya ön-arka kabul edilebilir:
        1. Sternum, meme dokusundan kaçının
        1. Ped başarısız olursa, kaşıklarla basınç uygulayın, diğer pozisyonu deneyin
      • 150–200 J senkronize ile başlayın—düşük enerji seviyesiyle başlamaktan kaçının
    • IV prokainamid veya elektriksel KV sonrası ritim döndükten 30 dakika sonra birçok hasta taburcu edilebilir.
  • Hızlı ventriküler preeksitasyon (WPW)
    • Genellikle acil elektriksel KV gereklidir
    • Stabil ise prokainamid IV
      • AV düğüm bloke edici ajanlar kontrendikedir: digoksin, kalsiyum kanal-, beta blokerler, adenosin, amiodaron

C. İnmenin Önlenmesi

  • Kimlere antikoagülasyon yapmak gerekir?
    • Taburcu olurken reçete edilen antitrombotik tedavi, uzun süreli inmenin önlenmesi içindir.
    • OAK kontrendikasyonları için “McMaster Kontrol Listesi”ne bakın.
    • CHADS-65 pozitifse ( Yaş ≥ 65, DM, HT, KY, inme/GİA) taburcu olmadan önce OAK başlayın. Riskler ve faydalar açısından hastaların tercihlerini de karar dahil edin ve beraberce karar verin:
      • Varfarin yerine DOAK tercih edin
      • Mekanik kapak, orta-şiddetli mitral darlık, şiddetli böbrek yetmezliği (KrKl < 30 ml/dk) varsa varfarin kullanın (DOAK’lar kontrendikedir)
      • Stabil KAH var ise, ASA’yı bırakın
      • Diğer anti-trombositler kullanılıyorsa veya son 12 ay içinde PKG yapılmış KAH ise, kardiyolojiye danışın
    • CHADS-65 negatifse, riskler ve faydaların dikkatli bir şekilde değerlendirilmesinden ve hasta ile ortak bir karar verme sürecinin ardından 4 haftalık bir süre için OAK düşünülebilir; hastanın antikoagülasyonun 4 hafta sonra kesileceğinin farkında olduğundan emin olun.
    • CHADS-65 negatif ve stabil koroner, aortik veya periferik vasküler hastalık varsa, hastanın günlük ASA 81 mg almasını sağlayın.
      • Halihazırda anti-trombosit ajanları alan hastalar kardiyoloji ile takip edilmelidir.
    • TEE kılavuzluğunda KV yapıldıysa, DOAK hemen başlanmalıdır, 4 hafta devam edilir
      • Varfarin kullanılacaksa, birkaç gün DMAH vererek geçiş yapın (köprüleme)
    • Acil servis tedavisinden önce spontan olarak ritmi dönen hastalara da genellikle CHADS-65 kriterlerine göre OAK reçete edilmelidir.

Güvenli Antikoagülan Reçeteleme için McMaster Kontrol Listesi

Kesin Kontraendikasyonlar

  • Zaten OAK kullanıyor
  • Şu anda ciddi kanaması var (Gİ/GÜ,intrakranyal, retroperitoneal)

Rölatif Kontraendikasyonlar

  • İki antiplatelet ajan kullanıyor (ASA, klopidogrel, tikagrelor, prasugrel)
  • Yakın zamanda ciddi kanama (Gİ/GÜ,intrakranyal, retroperitoneal)
  • Karaciğer sirozu
  • Platelet < 100
  • Hemoglobin < 80

DOAK Kontraendikasyonları

  • Karbamazepin, fenitoin, antiHIV, antifungal veya antiTBC reçetenmiş olması
  • KrKl < 30 ml/dk
  • Gebe ya da emziriyor olmak
  • DOAK’lar ve varfarin
    • Ayrıntılar için Tromboz Kanada Aplikasyonuna bakın; hamilelikte ve emzirme esnasında kaçının
    • KrKl < 30 ml/dk ise nefrolojiye danışın
    • DOAK, INR ile takip mümkün değil:
      • Dabigatran—150 mg günde iki defa; > 80 yaşında veya > 75 yaşında ve kanama riski varsa 110 mg günde iki defa kullanın
      • Rivaroksaban—günde 20 mg; KrKl 30–49 ml/dk ise gün 15 mg kullanın
      • Apiksaban—5 mg günden iki defa; Aşağıdakilerden ikisi varsa 2.5 mg günde iki defa kullanın: (1) serum kreatinin > 1,5 mg/dl, (2) yaş > 80 yıl veya (3) vücut ağırlığı < 60 kg
      • Edoksaban—günde 60 mg; KrKl 30–50 ml/dk veya ağırlık < 60 kg ise günde 30 mg kullanın; önemli ilaç etkileşimleri olabilir
    • Varfarin
      • Varfarin başlatma: günde 5 mg; (düşkün, zayıf, Asya kökenli ise günde 1-2 mg):
        • TEE kılavuzluğunda KV yapılmadığı sürece DMAH ile geçiş yapmaya gerek yok (köprüleme)
        • 3 veya 4 doz varfarinden sonra INR kontrolü gerekir. Sonraki varfarin dozları, INR testinin yapıldığı gün hastaya bildirilmelidir.

D. Taburculuk ve Takip

  • Hastaneye yatış
    • Hastalar, aşağıdaki durumlar dışında, komplike olmayan akut AF/AFL nedeniyle nadiren hastaneye yatırılır:
      • Yeterli tedaviye rağmen oldukça semptomatik olunması
      • Belirgin göğüs ağrısı, troponin artışı ve EKG değişiklikleri olan AKS
        • Troponini rutin olarak ölçmeye gerek yok, artan talebe bağlı az miktarda artması zaten beklenir
      • Acil servis tedavisi ile iyileşmeyen akut kalp yetmezliği
  • Takip sorunları
    • Hastaya varfarin veya hız kontrol ilaçları başlanmışsa doktor takibini ilk 7 gün içinde yapılmalıdır
    • Daha önceden takipte değilse veya yeni ilaçlar reçete edilmişse 4-6 hafta içinde kardiyoloji / dahiliye tarafından kontrolünü önerin
    • Yeni ilaçları, atriyal fibrilasyonu ve takibi anlatan broşürü (Tromboz Kanada uygulamasında var) verin;
    • Yeni DOAK başlandıysa erkenden renal fonksiyonları kontrol edin
    • Acil servisten amiodaron veya propafenon gibi anti-aritmik ajanları başlamayın.
    • Sinüs ritmi elde edildiyse, genellikle beta veya kalsiyum kanal blokörü başlamaya gerek yoktur.

Kısaltmalar

AF: Atriyal Fibrilasyon

AFL: Atriyal Flutter

AKS: Akut Koroner Sendrom

AntiTBC: Antitüberküloz ajan

ASA: Asetilsalisilik asit, Aspirin

BB: Beta Blokör

ATT: Acil Tıp Teknisyeni

DM: Diabetes Mellitus

DMAH: Düşük Molekül Ağırlıklı Heparin

DOAK: Direk Oral Antikoagülan

EKG: Elektrokardiyogram

Gİ: Gastrointestinal

GİA: Geçiçi İskemik Atak

GÜ: Genitoüriner

HT: Hipertansiyon

INR: International Normalized Ratio

IV: İntravenöz

KAH: Koroner Arter Hastalığı

KKB: Kalsiyum Kanal Blokörü

KKY: Konjestif Kalp Yetmezliği

KrKl: Kreatinin Klerensi

KV: Kardiyoversiyon

KY: Kalp Yetmezliği

LV: Sol Ventrikül

NS: Normal Salin

OAK: Oral Antikoagülan

SKB: Sistolik Kan Basıncı

PAH: Periferik Arter Hastalığı

PKG: Perkütan Koroner Girişim

PO: Per Oral

PTE: Pulmoner Tromboemboli

POCUS: Hedefe Yönelik Ultrasonografi

QRS: QRS mesafesi

QTc: Düzeltilmiş QT mesafesi

TEE: Transözofageal ekokardiyografi

WPW: Wolf Parkinson White Sendromu

Kaynaklar

  1. 1.
    Stiell IG, de Wit K, Scheuermeyer FX, et al. 2021 CAEP Acute Atrial Fibrillation/Flutter Best Practices Checklist. Can J Emerg Med. Published online August 12, 2021. doi:10.1007/s43678-021-00167-y
blank
Ara