No account yet? Register
Genç erişkinler; yani orta yaşa henüz adım atan veya atmak üzere olan, fakat çocuk/genç sınıfına da girmeyen popülasyonun, resusitasyon sırasında pek yüz güldürücü sonuçlar alınamayan bir dönemin içinde oldukları varsayılır. Erişkin kardiyak arrest etyolojisinin solunumsal sebeplerden kardiyak nedenlere dönmesinin bunda etkisi büyüktür. Altta yatan belirgin bir hastalığı olmayan veya belirgin bir etyoloji tespit edilemeyen bu arrestin kökeninin, eğer gerçekten koroner bir soruna bağlı olduğu düşünülüyorsa; ilaç/madde kullanımından tutun da, aile öyküsü, yeterli kollateral koroner desteğin olmamasına kadar birçok klinik senaryo gözönünde bulundurulur. Peki bu hastaları gerçekte ne kadar başarıyla resusite edebiliyoruz? Bu hasta grubunda sağkalıma etki eden faktörler nelerdir?
ÖNEMLİ NOT: Aşağıdaki metinde, konuyla ilgili yazının yayınlanma tarihinde güncel literatürde olan ve yazarın dikkatini çeken önemli noktalara yer verilmiştir. Yazı, herhangi bir makale veya kılavuzun birebir çevirisi olmayıp yazarın yorumlarını içermektedir ve sağlık profesyonellerine yöneliktir. Tıp sürekli gelişen ve değişen bir alandır; tıbbi uygulamalarınızda güncel literatürü esas almanız tavsiye edilir.
Genç arrestlere resusitasyon yapmak, acil hekimleri için genellikle zor yapılan görevlerden biridir. Peki bu hastalara ne olur? Ne kadarı nörolojik intakt olarak hastaneden taburcu olurlar? Sağkalıma neler etki eder? Yakın zamanda yayınlanan bazı çalışmalar bu sorulara cevap aradılar.
EMJ’de yayınlanan çalışma 2003-2008 yılları arasında gerçekleştirilmiş ve çalışma popülasyonu 18-39 yaş arasında hastane dışı kardiyak arrest olarak tanımlanan vakalardan oluşuyor. Sözkonusu çalışmanın sonuçlarına göre;
- Resusite edilen genç erişkinlerin %9’unun hastaneden taburcu olabildiği gösterilmiş
- Taburcu olan hastaların %84’ünün bağımsız olarak yaşayabildikleri
- Rahatlıkla hareket edebildikleri (%75), kişisel bakımlarını sağlayabildikleri (%75) ve ağrı yakınmaları olmadığı (%71) gösterilmiş
- Bununla birlikte hastaların %61’inin taburculuk sonrası orta derecede (%48) veya ağır (%13) anksiyete yaşadıkları izlenmiş
- Aşağıdaki tabloda görebileceğiniz gibi; tanıklı arrest, alanda CPR, cinsiyet, evde arrest, acil tıp sisteminin aktivasyon hızı gibi elementlerin yanında; “iyi sağkalımı” etkileyen tek faktör ritmin ventriküler fibrilasyon olması
İkinci çalışma da AJEM’de yayınlanmış bir çalışma ve üç farklı yaş grubundaki sağkalımlar karşılaştırılmış. Burada da yine, özellikle şoklanabilir ritmler açısından, neredeyse pediatrik yaş grubuna benzer bir başarı elde edildiği görülüyor. 1 aylık sağkalıma etki eden faktörler incelendiğinde ise; ritmi ventriküler fibrilasyon olan hastaların daha şanslı olduğundan bahsedilebilirken (OR: 5.72, %95GA), tedavide gecikme, alanda CPR yapılmış olması ve cinsiyetin de önem taşıdığı görülüyor.
Son Sözler
*** Genç erişkinlerdeki (18-35 yaş) arrest nedenleri; pediatrik yaş grubu kadar solunumsal nedenlere, erişkin yaş grubu kadar da kardiyak nedenlere bağlı değildir.
*** Bu yaş grubundaki arrest etyolojisinde; kardiyak olduğu konfirme edilen vakalarda iskemik kalp hastalığı, kardiyak olmadığı gösterilen vakalarda ise nöbet sonrası açıklanamayan ölüm ve pulmoner tromboembolizm başı çekmektedir.
*** Hastalarda ritmin ventriküler fibrilasyon olması sağkalımı etkileyen en önemli faktörlerden biridir, ne yazık ki bu hasta grubunda arrest ritmi olarak VF’ye daha az sıklıkla rastlanır (%30).
*** Başarıyla resusite edilebilen genç erişkinlerin büyük çoğunluğu hastaneden minimal sekelle veya sekelsiz olarak taburcu olabilmektedirler.
Kaynaklar ve İlave Okuma:
1. Deasy C ve ark. ; VACAR Steering Committee. Functional outcomes and quality of life of young adults who survive out-of-hospital cardiac arrest. Emerg Med J. 2013;30(7):532-7.
2. Herlitz J ve ark. Characteristics of cardiac arrest and resuscitation by age group: an analysis from the Swedish Cardiac Arrest Registry. Am J Emerg Med 2007;25(9):1025-31.
3. Deasy C ve ark. Out-of-hospital cardiac arrests in young adults in Melbourne, Australia-adding coronial data to a cardiac arrest registry. Resuscitation 2011;82(10):1302-6.