Bir travmatik beyin yaralanması (TBY), beynin normal işlevini bozan bir çarpma, darbe veya sarsıntıdan kaynaklanır. Kafaya yapılan tüm darbeler veya sarsıntılar TBY ile sonuçlanmaz. Bir TBY’nın şiddeti “hafif” (yani mental durum ya da bilinçte kısa bir değişiklik) “şiddetli” (yani, uzun bir bilinç kaybı ya da yaralanma sonrası hafıza kaybı) arasında değişebilir. Meydana gelen çoğu TBY hafiftir, genellikle beyin sarsıntısı (konküzyon) olarak adlandırılır.1 TBY, iki süreçten oluşur: olaydaki ilk travmatik etki, serebral parankime ve kan damarlarına birincil hasara neden olur; bunu, enflamasyona, bozulmuş beyin kan akışına ve metabolik fonksiyona bağlı ilerleyici hücre ölümü izler. Merkezi sinir sistemindeki hücreler yaralandıkları / zarar gördükleri veya hasara karşı direnemedikleri için, santral sinir sisteminde göreceli olarak artmış olan proteinleri salgılarlar, üretirler veya sızdırırlar. Bu proteinleri ölçerek hücresel hasarın derecesini değerlendirmek mümkündür. 2 3
Kafa travması şüphesi olan hastaların çoğu, bir nörolojik ölçek olan Glasgow Koma Skalası kullanılarak incelenir; bunu takiben beyin dokusu hasarı ya da tedavi gerektirebilecek intrakraniyal lezyonları saptamak için bilgisayarlı tomografi görüntülemesi yapılır; Bununla birlikte, hafif (TBY)/ konküzyonu için değerlendirilen hastaların çoğunun, bir BT taramasından sonra saptanabilir intrakranial lezyonları yoktur.4
Her hastanın doğru zamanda doğru radyasyon dozuyla doğru görüntülemesini sağlamaya yönelik çabaların sonucunda objektif bir test arayışı FDA’in 2018 Şubat ayının ortalarında yeni bir kan testi Banyan BTITM (Brain Trauma Indicator) onaylamasıyla yeni bir aşamaya taşındı.5
Beyin zedelenmesinden sonra kanda hızla görülen iki beyin spesifik protein biyobelirteçleri (Ubiquitin Carboxy-terminal Hydrolase-L1 veya UCH-L1 ve Glial Fibrilliary Acidic Protein veya GFAP) hafif travmatik beyin yaralanması şüphesi olan hastaları değerlendirmek için kullanılmış. Burada amaç hafif TBY olan hastaların hangilerinde BT’de görülebilir lezyon olabileceğini tahmin etmek.
FDA’in onayı Banyan UCH-L1 / GFAP Testinin yararının, hafif ve orta düzeyde TBY değerlendirilmesinde bilgisayarlı tomografi (BT) uygulanan bir popülasyonda değerlendirildiği çalışmaya dayandırılıyor. 6 ALERT-TBI olarak adlandırılan çalışmada, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği’nde 24 bağımsız klinik merkezde 2.011 hasta kaydedilmiş ve test sonuçları, kafa travması nedeniyle acil servislere başvuran hastaların BT incelemeleriyle karşılaştırılmış. Banyan BTITM ile % 99’dan büyük bir doğrulukta kranial BT lezyonlarının olmadığının tahmin edebildiği ve 1 / 3’e kadar görüntülemeyi azaltabildiği sonucuna varılmış.
Yazıyı, UMEM Educational Pearls‘de testin FDA tarafından onaylandığını duyuran Brian Corwell, MD‘nin yorumuyla noktalayalım: “İyimser olun ama küçük örneklem boyutunu göz önünde bulundurun ve bu testin biyobelirteçleri aradığını ve proteinlerin sızmadığı ince vakaları kaçırabildiğini unutmayın. Bu test, oyunun kararlarına dönmek için kullanılmaya hazır DEĞİLDİR. Sonuç olarak 3 ila 4 saat sürüyor ve 150 dolara mal oluyor. Diğer biyobelirteçler araştırılıyor ve daha iyi olduğu kanıtlanabilir.” 7