Skip to content

Maymun Çiçeği Hastalığı

Daha COVID-19'dan tam kurtulamadan yeni bir viral salgın ile karşı karşıyayız. Bu salgın, her yıl onlarcası görülen, kendi kendini sınırlayan bölgesel yapıda mı olacak yoksa tüm Dünya'ya yayılacak mı önümüzdeki günlerde göreceğiz. Bu metinle çeşitli kaynaklardan referanslandırarak elde ettiğimiz bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.
Reklam

Güncelleme Tarihi: 23 Mayıs 2022 – Maymun Çiçeği konusunun hızla değişmesi ve gelişmesi sebebiyle bu sayfanın başında bir güncelleme tarihi yer alıyor. Lütfen yazıyı okuduğunuz zaman ile güncelleme tarihi arasındaki farkı değerlendirip gerekirse daha güncel bir kaynağa başvurun.

Maymun Çiçeği Hakkında Neler Biliyoruz?

  • Maymun Çiçeği viral zoonotik bir enfeksiyondur
  • Kuluçka süresi 6-13 gündür
  • Çiçek hastalığına benzer döküntülere neden olur
  • İnsandan insana bulaşma ve ölüm oranı çiçek hastalığından önemli ölçüde daha düşüktür

Maymun Çiçeği Nasıl Bulaşıyor?

İnsandan insana

  • Vücut sıvıları (buna cinsel yolla bulaş da dahil)
  • Cilt lezyonları
  • Solunum damlacıkları – uzun süreli yüz yüze temas gerektirir

Hayvandan insana (zoonotik)

  • Vücut sıvıları
  • Cilt lezyonları

Maymun Çiçeği Nasıl İlerliyor?

Enfeksiyonların çoğu asemptomatik (belirtisiz). Semptomatik (belirtili) enfeksiyon iki aşamaya ayrılabilir:

İstila dönemi

  • Ateş
  • Miyalji (kas ağrıları)
  • Baş ağrısı
  • Lenfadenopati (çiçek hastalığından ayırt edici özellik) – submandibular, servikal, inguinal lenf bezi şişkinliği

Deri döküntüsü dönemi

  • Ateşten 1-3 gün sonra karakteristik bir kızarıklığa neden olur.
  • Döküntüsü başlangıçta makülopapüler
  • Geçici olarak gövdede başlar ve çevresel olarak yüze, avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılır.
  • 2-4 hafta içinde veziküllere, püstüllere, ardından kabuklanma ve soyulmaya ilerler
  • Enfekte hayvan veya insanla doğrudan temastan sonra el(ler)de lokalize döküntü oluşabilir.
Maymun Çiçeği Lezyonları
Maymun çiçeği lezyonlarının görüntüleri. Birleşik Krallık Sağlık güvenlik kurumu

Tanısı Nasıl Konulur?

Tanısı viral PCR ile konulur.

Maymun Çiçeği Ayırıcı Tanısında Neler Var?

  • Suçiçeği (varicella, chickenpox)
    • Suçiçeğindeki veziküler lezyonlar genellikle farklı gelişim ve iyileşme aşamalarındadır.
    • Maymun Çiçeği lezyonları ise genellikle aynı aşamada olup farklıdır.
  • Çiçek hastalığı (smallpox)
    • Maymun Çiçeği lenfadenopati yapar ve bu hastalığının önemli bir ayırt edici özelliğidir.
  • Egzama herpetikum
  • Kızamık
  • Uyuz
  • İlaç döküntüsü

Maymun Çiçeği Hastalığı Nasıl Yönetilir?

Yönetim genellikle destek tedavisi ile sınırlıdır. Semptomatik hastaların çoğunda hafif kendi kendini sınırlayan hastalık vardır. Daha ciddi vakalar veya bağışıklığı baskılanmış hastalar özel antiviral tedavi gerektirebilir:

  • Cidofovir — insanlarda etkinlik için klinik veri yok, nefrotoksisiteye neden olabilir
  • Tecovirimat
  • Brincidofovir (cidofovir analogu)

Komplikasyonları Neler?

  • İkincil cilt enfeksiyonu
  • Bronkopnömoni
  • Sepsis
  • Ensefalit
  • Görme kaybıyla sonuçlanan kornea enfeksiyonu

Maymun Çiçeği ile ölüm oranı tarihsel olarak %0-10 arasında değişmektedir.

Bugüne kadar sadece üç salgın meydana gelmiş olup ölüm oranları şu şekildedir:

  • Orta Afrika, 1996-1998, ölüm oranı ~%10
  • ABD, 2003, ölüm oranı %0
  • Nijerya, 2017’den bu yana (~200 doğrulanmış vaka), ölüm oranı %3

Kaynaklar

Tweetoryallar

Kılavuzlar

Yayınlar

Web Kaynakları

  • Robert Butner ve Mike Cadogan. Monkeypox. 23 Mayıs 2022.

Henüz yorum yapılmamış, sesinizi aşağıya ekleyin!


blank
Yükleniyor..