Editör: Dr. Nurettin Özgür DOĞAN
Tam 7 kez böbrek taşı düşüren ve renal kolik ağrısının ne kadar şiddetli olduğunu bilen birisi olarak, ağrı kesiciler özel ilgilerim arasında yer almaktadır. Renal koliğin acil tedavisinde ilk tercih genellikle iv hidrasyon ve zorlu diürez oluyor. İntravenöz hidrasyonu inceleyen 2 çalışmada da iv hidrasyon yapılan hastalarda yapılmayanlara göre ilk 6 saatte ağrı azalması, taş hareketi, ağrı kesici ihtiyacı konusunda herhangi bir azalma saptanmamıştır (1).
Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) ve opioidler renal kolik tedavisinde ikinci sırada yer almaktadır. Bu iki ajan ağrı kesme konusunda oldukça başarılıdır. NSAİİ ayrıca üreteral düz kas tonusunu da azaltırlar. Bu iki ilacın birbirine olan üstünlüklerini araştıran 20 çalışmayı inceleyen bir Cochrane derlemesinde, NSAİİ ve opioid ajanların ağrı kesmede oldukça etkin ve benzer düzeyde olduğu saptanmıştır. Buna rağmen opioid verilen hastalarda, başta bulantı ve kusma olmak üzere yan etkiler daha fazla görülmüş ve daha fazla ek tedavi gerekmiştir (2).
Akut renal koliğin acil servis tedavisinde kullanılan diğer bir ajan ise antispazmodik ajanlardır. Hyosin, en sık kullanılan antispazmodik ajan olmakla beraber, bu ajanın tek başına ağrı azaltmada etkinliği gösterilememiş, ancak bu ajanın bir NSAİİ ya da opioid ile kombine edilmesinin, hyosinin tek başına kullanımına göre ağrı kesmede daha etkili olduğu saptanmıştır (3).
Son zamanlarda ise renal kolik tedavisinde iv lidokainin başarılı sonuçlar verdiği çalışmalar yayınlanmaya başlandı. Bunlardan ilki bir olgu serisi: Bu olgu serisinde acil servise renal kolik nedeniyle başvuran 8 hastaya 1.5 mg/kg %2’lik lidokain yavaş infüzyonla verilmiş. İlk 10 dakikada 4 hastanın, 20. dakikanın sonunda 6 hastanın ve 30. dakikanın sonunda ise 7 hastanın ağrısı tamamen geçmiş. Yan etki olarak 2 hastada dizziness ve 3 hastada konuşmada peltekleşme gelişmiş (4).
İv lidokainin değerlendirildiği randomize kontrollü başka bir çalışmada ise, 240 hasta iki eşit gruba randomize edilip, ilk gruba 1.5 mg/kg iv lidokain ve ikinci gruba 0.1 mg/kg iv morfin verilmiş. Uygulamadan 5 dakika sonra lidokain grubunda ağrıda %65 azalma olurken, morfin verilen grupta ise ağrı azalması %53 olarak saptanmış. Yan etki olarak ise lidokain grubunda 10 hastada diziness görülürken, morfin grubunda ise 9 hastada bulantı görülmüş (5).
İv lidokainin renal kolikteki etki mekanizmasına bakacak olursak; geri dönüşümsüz Na kanal blokajı yapan bu ajan ağrı uyarılarının iletimini azaltır. Lidokainin diğer bir etkisi de üreter-üreteral sempatik düz kas tonusunda azalma yaparak ağrıyı azaltması ve üreteral dilatasyonla pasaj geçişini hızlandırmasıdır.
Sonuç olarak renal kolik ağrısında iv lidokain kullanımında hem etkinlik hem de yan etki açısından yeterli veri olmadığından mesafeli durmakta fayda var; ancak çalışmalar arttıkça, yan etki profili daha da netleştikçe ilerde neden olmasın?
Kaynaklar
- Worster AS, Bhanich Supapol W. Fluids and diuretics for acute ureteric colic. The Cochrane Library 2012
- Holdgate A, Pollock T. Nonsteroidal anti‐inflammatory drugs (NSAIDS) versus opioids for acute renal colic. The Cochrane Library 2004
- Golzari SE, Soleimanpour H, Rahmani F, Zamani Mehr N, Safari S, Heshmat Y, Ebrahimi Bakhtavar H. Therapeutic approaches for renal colic in the emergency department: a review article. Anesth Pain Med 2014;4:e16222.
- Soleimanpour H, Hassanzadeh K, Mohammadi DA, Vaezi H, Esfanjani RM. Parenteral lidocaine for treatment of intractable renal colic: a case series. J Med Case Reports 2011;5:256.
- Golzari EJ, Soleimanpour H, Rahmani F, Mehr NZ, Safari S. Effectiveness of intravenous lidocaine versus intravenous morphine for patients with renal colic in the emergency department. BMC Urology 2012;12:13.
2 Responses
cranial tomo da normal çıkan somnolanslı hastada..clexan 4.000 ü uygulanması…önerilirmi? sakıncası olabilirmi?
derlemeniz için teşekkür ederim