Sersemlik hissi, denge kaybı ve baş dönmesi; acil servise en sık başvuru nedenleri arasında yer alıyorlar. Sık görülmelerinin yanı sıra, potansiyel olarak hayatı tehdit edici nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmeleri; Acil hekimi için zorlayıcı olabilmelerine neden oluyor.
STANDING algoritması; Acil Servis hasta popülasyonunda, Acil hekimleri tarafından uygulanmak üzere geliştirilmiş bir algoritma. Algoritmanın geliştirildiği orijinal çalışmada; 4 saatlik teorik eğitimi takiben, 2 saatlik bir pratik eğitimi yer alıyor. Pratik eğitiminde ise; sağlıklı gönüllüler üzerinde gerçekleştirilen uygulama sonrasında, gözetmen eşliğinde 10 hastaya acil serviste muayene yapılıyor. Temelde, bu semptomlar için Acil Servisteki en önemli sorumuza (“Bu durum hayatı tehdit eden bir nedenden mi kaynaklanıyor?”) cevap vermek üzere tasarlanmış olması ve basitliği kullanışlı olmasını sağlıyor.
Geçtiğimiz günlerde yayınlanan GRACE-3 çalışmasında da STANDING algoritmasının önerildiğini görüyoruz. Kılavuz, özellikle semptomların başlangıcının ve tetikleyicilerinin net olarak anlaşılamadığı, hikayesi karışık hastalar için bu algoritmanın kullanılmasını öneriyor ki, Acil Servise başvuran hastalarda yaşanan en büyük problemin de net bir hikaye almaktaki zorluk olduğunu hepimiz biliyoruz.
Algoritma, dört adımda Santral ve Periferik neden ayrımını ve Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigonun kendi içindeki ayrımını yapabilmeyi başarıyor. Birinci adımda, nistagmusun var olup olmadığı, 2. adımda karakteristikleri, 3. adımda (spontan yön fikse nistagmusu olan hastalarda) Head Impulse Testinin sonucu ve 4. adımda da hastanın bağımsız şekilde ayakta durabiliyor/yürüyor oluşu sorgulanıyor. Santral nedenler için (çoğunlukla inme) sensitivitesi %93,4 ila %100, spesifitesi ise %71,8 ila %94,3 olarak hesaplanmış.
GRACE-3 kılavuzunda; eğitimi alan bir Acil hekiminin, Algoritmayı kullanarak hastayı değerlendirmesinin 3 dakikadan kısa sürdüğü ifade ediliyor. Algoritmada HINTS testinin içinde yer alan Skew Testi ve HINTS Plus içinde yer alan İşitme Testi yer almıyor.
STANDING Algoritması
Referans
Edlow JA, Carpenter C, Akhter M, et al. Guidelines for reasonable and appropriate care in the emergency department 3 (GRACE-3): Acute dizziness and vertigo in the emergency department. Acad Emerg Med. 2023;30(5):442-486. doi:10.1111/acem.14728
