Çok yoğun acillerde çalışıyor olsak da artık göğüs ağrısı olan bir hasta gelince 10 dakika içinde 12 derivasyonlu elektrokardiyografi (EKG) çekilmesi, biz acil hekimleri tarafından dikkat edilen bir konu haline geldi(American Heart Association-AHA, sınıf 1 öneri). Göğüs ağrılı hastalara sağ ve posterior EKG çekilmesi ise hem sınıf 1 öneri olmaması hem de daha uzun bir işlem olması nedeniyle rutin uygulamamızda yer almıyor Zaten AHA kılavuzunda da göğüs ağrısı olan hastalarda 12 derivasyonlu EKG ile tanı konulamaması durumda çekilmelidir (AHA, Sınıf 2a öneri). 1
İzole posterior myokardiyal enfarktüs (MI), tüm enfarktüslerin %3-11’ini oluşturmaktadır. Posterior infarktüs STEMI’lerin %10-15’ine eşlik etmekte, genelikle inferior veya lateral infarkt durumunda meydana gelmektedir.
İzole sağ ventrikül infarktı son derece nadirdir, genellikle inferior MI’lar ile birliktelik gösterir (%40)
Detaylı bilgi için Melis Efeoğlu’nun sağ ve posterior STEMI yazılarına bakabilirsiniz.
Göğüs ağrısı ile acil servise başvuran her hastaya sağ ve posterior EKG çekmeye gerek olmasa da 12 derivasyonlu EKG çekerken bize sağ ve posterior EKG’yi de gösteren yeni nesil EKG cihazları işimizi daha da kolaylaştırabilir.
Sentezlenmiş EKG, 12 derivasyonlu EKG dalga forumlarını kullanarak matematiksel ve vektörel hesaplarla sağ (sV3,sV4,sV5) ve posterior (sV7,sV8,sV9) derivasyonların gösterilebilmesidir. 2
Bu konuda maalesef literatürde çok fazla makale bulunmuyor. 2011 yılında Japonya’da yapılan bir çalışmada standart 12 derivasyonlu EKG ile sentezlenmiş EKG derivasyonları dalgalarının tamamen aynı olduğu ve EKG değişikliklerinde ciddi oranda korelasyon olduğu saptanmış. Özellikle sağ ventrikül ve posterior duvarı etkilenen MI hastalarında ST elevasyon oranlarının ciddi şekilde yüksek olduğu bulunmuş.3
2014 yılında elektif koroner anjiografi yapılan hastalarda sentezlenmiş EKG’de sağ derivasyonların ST segment değişikliklerinin araştırıldığı bir çalışmada ST segment ölümlerinin karşılaştırılması sonucu sentezlenmiş sağ derivasyonların güvenilirliğinin kabul edilebilir olduğu ve sağ ventrikül akut MI tanısında kullanılabileceği sonucuna ulaşılmış.2
2016 yılında tamamlanan retrospektif olgu serisi çalışması bu konuda en son yayınlanan makale olarak karşımıza çıkıyor. Çalışmada 57 akut MI hastasından 33 tanesi çalışmaya alınmış. Birincil sonlanım noktası olarak etkilenen arter ve sentezlenmiş derivasyonlardaki ST elevasyonu araştırılmış. İkincil olarak ise koroner anjiografide etkilenen myokardiyal alan ile sentezlenmiş derivasyonlardaki ST elevasyonuna bakılmış.
- 11 hastada LAD (sol ön inen koroner arter), 6 hastada LCX (sol sirkumflex arter), 16 hastada RCA (sağ koroner arter) tıkanıklığı saptanmış
- LAD tıkanıklığı olan hastalarda sentezlenmiş derivasyonlarda ST elevasyonu düşük saptanmış (3/11 hasta, p=0.005)
- RCA ve LCX tıkanıklığı olan hastalarda sentezlenmiş derivasyonlarda ST elevasyonu anlamlı derecede yüksek saptanmış (RCA ya da LCX tıkanıklığında 15/22 hasta)
- Standart 12 derivasyonlu EKG’de ST elevasyonu olmayan 33 hastanın 18’inde (%54.5) sentezlenmiş derivasyonlarda ST elevasyonu saptanmış
- Sentezlenmiş derivasyonlarda ST elevasyonu saptanmayan 33 hastanın 15’inde (%45.5) Sü-standart 12 derivasyonlu EKG’de ST elevasyonu saptanmış
- Koroner anjiografide etkilenen miyokard dokusuna bakıldığında sağ ventrikül etkileniminde sentezlenmiş sağ derivasyonlar (sV3,sV4,sV5), posterior duvar etkileniminde sentezlenmiş posterior derivasyonların yükseldiği saptanmış4
Teknolojinin baş döndüren gelişimi hekimler olarak bizleri de etkileyerek işimizi kolaylaştırıyor. Henüz sentezlenmiş EKG ile ilgili veriler sınırlı ve çok kuvvetli olmasa da ek bir işlem yapmadan, hastaya ek pozisyon vermek zorunda olmadan sağ ve posterior derivasyonları görebilmek kulağa hoş geliyor. Yinede bu teknolojiyi kullanmak için yeni çalışmalarla desteklenmesi gerekliliği nedeniyle biraz daha zaman var gibi gibi görünüyor.
Editör: Serkan Emre Eroğlu