• Vücutta en bol bulunan minerallerdendir.
• Vücut ağırlığının %1,5’u kadardır, %99’u kemik matrikste bulunur.(1100 gram – 27 mmol)
• Plazma kalsiyum düzeyi 2,5 mmol/L’dir.
• Hücredışı sıvıdaki kalsiyumun %50’si albümine bağlı,
• %50’si iyonize formda aktif olarak bulunur dokulardan serbestçe geçer.

Kalsiyumun önemi:

• Nötrofil kemotaksisi, lenfosit aktivasyonu.
• Membran stabilitesi (hücre zarında Mg ve K etkilerini antagonize ettiğinden bu iki katyonun toksik etkilerinin tedavisinde yararlıdır).
• Pıhtılaşma faktörü kaskadı.
• Nörotransmitter salınımı.
• Kas hücre depolarizasyonu, miyokardiyal kontraksiyon ve kemik sağlamlığı.
• Kemik oluşumu.

İyonize kalsiyum pH bağımlıdır.

Alkaloz varlığında : kalsiyumun albümine bağlanması artar. Serumda aktif iyonize kalsiyum azalır.

Asidoz varlığında : aktif iyonize kalsiyum artar.

Kalsiyum – albümin ilişkisi :

• İyonize kalsiyum serum albümin ile ters orantılıdır.
• Total serum kalsiyumu direkt olarak serum albümini ile ilişkilidir.
• Total serum kalsiyumu serum albüminindeki her 1 g/dL değişiklik için 0,8 mg/dL düzeltilir.
• Böylelikle hipoalbuminemide serum kalsiyumu düşük ölçülse de iyonize kalsiyum normal olabilir.

Antidot olarak kalsiyum

Kalsiyum kanal blokerleri, ciltte hidroflorik asit maruziyeti veya sistemik flor zehirlenmesi, etilen glikol (hipokalemi), hiperkalemi ve iyatrojenik hipermagnezemi için yararlı bir antidottur.

Hipokalsemi/hiperkalemi/hipermagnezemi :

• 5-10 g (5-10 ml) kalsiyum klorid veya 1-2 g (10-20 ml) kalsiyum glukonat 5-10 dakika içerisinde iv.
• İhtiyaç halinde her 10-15 dakikada bir tekrarlayın. Buna genellikle serum kalsiyum düzeyi veya EKG’de QT aralığı ölçülmesi yol gösterir.
• Kalsiyum klorid geniş bir damardan bolus olarak verilebilir ve metabolizması için karaciğerin çalışıyor olması gerekmez; ancak damar dışarısına çıkarsa lokal doku hasarı oluşur.

Kalsiyum kanal blokeri zehirlenmesi :

• 2 g (20 ml) kalsiyum klorid veya 6 g (60 ml) kalsiyum glukonat 5-10 dakika içerisinde iv.
• 20 dakikada bir 3 doza kadar tekrarlanabilir.

Hidroflorik asit cilt maruziyeti :

• Topikal %2.5 kalsiyum jel – küçük yanıkların üzerine sürün veya eğer elde ise jeli bir eldivene sürerek yaralı ele takın.
• Topikal solüsyon işe yaramazsa 1 g/10 ml kalsiyum glukonat intradermal veya subkütan (parmaklara olmaz) lokal enjeksiyonu. Doku hasarlanmasına neden olacağından kalsiyum klorür kullanmayın.
• Bier bloğu üçüncü seçenek olarak veya geniş bir HF yanığı var ise kullanılır. 20 dakika boyunca normal Bier tekniğini kullanın. 40 ml %0.9 salin içerisinde 1 g (10 ml) kalsiyum glukonat enjekte edin.
• İntra-arteryal infüzyon. Son bir alternatif olarak, hala ağrı sorunu var ise, etkilenen uzvun arterine çözelti verilebilir. 4 saat boyunca 1 g (10 ml) kalsiyum glukonatı 40 ml %0.9 salinde sulandırın ve gerekliliğinde tekrarlayın. Doku hasarına yol açacağından kalsiyum klorid kullanmayın.

Hidroflorik asit inhalasyon hasarı:

• Nebülize %2.5 kalsiyum glukonat solüsyonu verin.

Pediatrik doz ayarlaması :

• Kalsiyum kanal blokörü zehirlenmesinde hipokalsemi için 5-10 dakikada 0.5 ml/kg %10 kalsiyum glukonat (maks. Doz 20 ml) ve eğer gerekirse 10-15 dakika sonra tekrarlanır.

Bir inopressör olarak kalsiyum

• Kalsiyumun inotropik ve vazopressör etkileri mevcuttur.
• Kritik bakım hastalarında kanda iyonize kalsiyum düzeyleri ve arteryal kan basıncı arasında direkt ilişki bulunmuştur.

Avantajları :

• Kalp hızını arttırmadan pozitif inotrop etki.
• MAP ve sol ventrikül çalışma indeksini arttırır.
• Halojen anestezikler, hipokalsemi, kalsiyumu bloke eden ilaçlar, kardiyopulmoner bypass, beta blokerlerin neden olduğu miyokardiyal depresyonu geri döndürür.
• Hiperkaleminin kardiyotoksik etkisini geri döndürür.

Dezavantajları :

• İskemi varlığında, kalsiyum verilmesi hücreiçi kalsiyum birikimini arttırarak hücre ölümünü hızlandırabilir.
• Digoksin kullanan hastalarda “taş kalp” riski (genellikle klinik olarak önemsiz).
• Diğer ajanlarla uyuşmaması.
• Etkisini gösterebilmesi için Mg⁺²’nin düzeltilmesi gerekir.
• Damar dışına çıkma ve doku nekrozu
• Hedef değerin üstü semptomatik hiperkalsemi ile sonuçlanabilir.

Kanıt :

• Hasta bazlı sonuçlar için yüksek düzey kanıt yok.
• Laboratuvar çalışmaları, hayvan modelleri ve insanlarda kavram kanıtına dayalı.

Destekleyenler

Bu ve benzeri sayfalarda yer alan içerik Lifeinthefastlane.com Global FOAMed Portalının  kısmından çevrilmiştir. Bu vesileyle Acil Tıp eğitiminin yeni çağı olarak nitelendirirebileceğimiz FOAM hareketine katkıları ve bu yoldaki şevkleri için Lifeinthefastlane.com eş-editörleri Dr. Chris Nickson ve Dr. Mike Cadogan’a teşekkürü bir borç biliriz.

This page is translated as is from the Tox Library series of Global FOAMed Portal Lifeinthefastlane.com into Turkish. We would like to thank Lifeinthefastlane.com Co-editors Dr. Chris Nickson and Dr. Mike Cadogan for their enthusiasm and contribution to the new era of Emergency Medicine Education. Viva la FOAM!