Kontrast nefropatisi (kontrast ilişkili akut böbrek hasarı) mit mi? Gerçek mi? Ne yapmalı? Bu videomuzda çok zor olan bu konuyu tartışmayı amaçladık.

Video biraz uzun olduğu için aşağıda bir özetle videodan çıkarılacak görece net ve daha tartışmalı sonuçları paylaşmayı amaçladık.

Özet

Yeşil Liste: Mevcut literatürün bize söylediği görece netleşmiş (daha yüksek kanıtlarla desteklenmiş) önermeler:

1. Arteriografilerde kontrast nefropatisi (KN) yoktur demek zor. Buna karşın BT-kontrast (venöz) uygulama sonrası KN YOK denecek kadar az (KBH’lı hastalar dahil).
2. İzo-düşük osmolar kontrast madde tercih etmeli, mümkün olan en az dozda (4 ml/kg) kontrast madde uygulamalı, ilk 48-72 saatte işlemi elzem değilse tekrarlanmamalı!
3. KBH açısından düşük riskli kişilerde KN riski ihmal edilebilir düzeyde düşük (DM olanlar dahil). Bu hastalarda Kreatinin beklemeden işlem yapılabilir.
4. Yüksek riskli (KBH+ vs) gruplarda alternatif yöntemler düşünmek mantıklı olmakla beraber kontrast madde kullanımı (IV kontrastlı görüntüleme, PCI vs) mutlak KE değil. Kar-zarar hesabına göre kontrast içeren yöntemler düşünülebilir.
5. IV Normal salin (NS) profilakside işe yarıyor gibi. İşlemden 1 saat önce başlayıp en az 3 saat sonrasına kadar, >150ml/saat idrar çıkışı hedeflenmeli.
6. Buna karşın NAC ve HCO3 profilakside pek etkin değil. Sonuç: Proflaksi verecekseniz NS verin.

Gri Liste: Mevcut literatürde çok tartışmalı (zayıf ya da çok çelişkili kanıtların mevcut olduğu) önermeler:

1. KN eğer varsa bile bu durumun mortaliteyi ve HD bağımlı olmayı ne kadar etkilediği tartışmalı. Altta yatan komorbid hastalıklar mı yoksa kontrastın kendisi mi mortalite gibi olumsuz sonuçlara etki ediyor net değil. Ancak şu söylenebilir ki geleneksel kabullere kıyasla negatif sonlanımlara daha az etki ettiğini düşünebiliriz. Yani KN diye bir realite mevcut belki ama daha hayat kurtarıcı işlemler söz konusu olduğunda ihmal edilebilir bir risk içeriyor.
2. NS dışındaki yöntemlerin profilaksideki etkinlikleri tartışmalı, Statinler tartışmalı, yine de verilmesi düşünülebilir.
3. Riskli hastalarda diüretik, ACE inh gibi ilaçları kesmeyi kılavuz önerse de çalışmaların bu konudaki önerileri net değil, tartışmalı. Ancak NSAII’yı riskli hastalarda kesmek mantıklı olabilir.

Not: Her ne kadar yeşil ve gri liste diye ikiye ayırsak da aslında tüm başlıklar kabaca gri listede değerlendirilebilir. Ancak pratikte neler yapmalıyız noktasında yazarlar olarak kişisel görüşlerimiz yeşil liste diye tanımladığımız tespit ve önerilerin uygulanabilir olduğunu düşünmekteyiz.