Acil tıp hekimleri, sirozu olan hastaların %50’sine yakınında gelişen ve artan hastane başvurularının önemli bir nedeni olan hepatik ensefalopati (HE) hastalarıyla sıklıkla karşılaşırlar (1).

HE yönetimindeki ilk basamak, GI kanama, enfeksiyon, yeni ilaç kullanımı (opioid veya benzodiazepinler gibi), konstipasyon, dehidratasyon, alkaloz veya hipokalemi ve hipoksemi gibi altta yatan nedeni araştırmaktır. Hastaların %80’e yakınında tetikleyici bir neden vardır.

İlk defa HE tablosuyla başvuran hastaların büyük çoğunluğuna tedaviye laktuloz ile başlanır. Eğer HE ile başvuran bir hastaya laktuloz tedavisi başlandıysa, bu hastada ek tedaviye geçilmeden önce günde 3-4 kez gaita çıkışı olduğu gözlemlenmelidir.

Eğer altta yatan tetikleyici bir faktör bulunamazsa ve laktulozla bağırsak hareketleri istenen düzeyde olursa tedaviye neomisin veya rifaksimin eklenmelidir. Neomisinin HE’de yararıyla ilgili kanıtların zayıf olması ile ototoksisite ve nefrotoksisite riski taşıdığı için çoğu uzman tarafından rifaksimin kullanımı tercih edilmektedir ve kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır (1). Laktuloz tedavisine eklendiğinde, rifaksiminin HE atak sıklığını azalttığı bulunmuştur ve mortaliteye olumlu katkı yaptığını gösteren güncel bir çalışma vardır.

Albümin diyalizi temeline dayanan Moleküler Adsorban Resirkülasyon Sistemi (MARS); protein ve albumin bağımlı toksinlerin uzaklaştırılması için tasarlanmıştır, ama aynı zamanda karaciğer yetmezliğinde biriken protein bağımlı olmayan amonyağı da uzaklaştırır. Standart medikal tedaviye cevap vermeyen HE hastalarında MARS; düşünülmesi gereken bir seçenektir.

Referanslar:

(1) Leise MD, et al. Mayo Clin Proc February 2014, Pg. 241-253.

(2) Sharma BC, et al. Am J Gastroenterol 2013;108(9):1458-1463.