www.ALiEM.com ‘un arşivinden sizler için seçtik.

Hedefler: Safra kesesi taşlarını, kolesistit belirtilerini, ana safra kanalı genişlemesini değerlendirmek.

Prob (Transduser): Düşük frekanslı konveks prob.

Pencereler: 3 pencere, herhangi bir sıra belirlenebilir. İlkinde başarılı olamazsanız alternatif pencereleri deneyin.

1. İnterkostal: Anatomik işaretler – Ksifoid çıkıntı hizasında sağ midklaviküler çizgi. Başlangıç prob yönelimi * –  prob işareti hastanın sağına doğru olacak şekilde transvers
2. Subkostal: Anatomik işaretler – Kostal sınırın hemen altında sağ midklaviküler çizgi. Başlangıç prob yönelimi * – prob işareti hastanın başına doğru olacak şekilde sagittal
3. Lateral: Anatomik işaretler – Ksifoid çıkıntı hizasında sağ orta ya da ön aksiller çizgi – Başlangıç prob yönelimi * – prob işareti hastanın başına doğru olacak şekilde sagittal

* Tüm incelemeler anahtar yapıların iki ortogonal (perpendiküler) düzlemde değerlendirmesini içermelidir.

Normal Referans Ölçümler

1. Safra kesesi duvarı ≤ 3 mm (longitudinal görüntüde yakın alan/süperfisial duvardan ölçün. Eğer >3mm ise ayırıcı tanı: Kolesistit, kalp yetmezliği, nefrotik sendrom, hipoalbüminemi, HIV/AIDS, tüberküloz, böbrek yetmezliği, assit, akut hepatit, adenomyomatozis, multiple myelom
2. Birleşik safra kanalı ≤ 5mm (kolesistektomi ve ileri yaşla birlikte genişleyebilir. İç duvardan iç duvara ölçülmeli.

Kolelitiazis

Prob işareti hastanın sağını gösterecek şekilde transvers yönelimli.

Akut Kolesistit

Kolesistit belirtileri – Safra taşları, safra kesesi duvarında kalınlaşma, perikolesistik sıvı, sonografik Murphy belirtisi.

İnceleme için çabalarken 

Safra kesesini bulamadınız mı?

• Görüntüyü iyileştirmek için hastayı dik oturtun ve sol tarafına doğru dönmesini sağlayın.
• Hastanın derin bir nefes alıp tutmasını sağlamayı deneyin.

Ana safra kanalını (ASK) bulamadınız mı?

• İnterkostal pencereden kısa bir aksta safra kesesini belirleyin.
• Yavaşça safra kesesini tümüyle geçerek ve yukarı doğru devam ederek, ultrason demetlerine hastanın başına doğru açı verin.
• ASK uzun eksende portal venin hemen üzerinde görülecektir.
• ASK’yı portal arter ve venden ayırdetmek için renkli Doppler’i kullanın.

Kaburga gölgeleri görüntüye engel mi oluyor?

• Probu interkostal aralığın açısını göstermek için oblik olarak döndürün.
• Başarılı olamazsanız, safra kesesini kaburgaların altına getirmek için hastadan derin bir nefes alıp tutmasını isteyin.

Sık Yapılan Hatalar: Yapmakta Başarısız Olunan…

Bağırsak gazları belli belirsiz “kirli” gölgelenmeye neden olabilir. Gölgelerin safra kesesi lümeni içindeki taşlardan oluştuğuna emin olun.

Kenar artefaktı  safra kesesinin kenarları tarafından oluşan yansımadan dolayı gölgeler meydana getirebilir.

Akut bilier kolik ve kolesistitin sık nedenleri olan safra kesesi boynu ya da sistik kanaldaki taşları gözden kaçırmamak için tüm safra kesesi boyunca tarama yapın. Kusursuz olun!

Küçük taşlar bazı portable ultrason sitemlerinde gözden kaçabilir.  Ön test olasılığının orta/yüksek olduğu olgularda normal inceleme sonuçlarında daha kapsamlı bir inceleme daha garantili olabilir.

Safra kesesi içerisindeki polipler hastanın pozisyonunu değiştirerek ve hareketleri değerlendirilerek safra taşlarından ayırımı yapılabilir – polipler hareketsiz kalmalı, safra taşları yerçekiminin etkisiyle hareket etmeliler (boyunda gömülü değillerse). Ek olarak polipler safra taşlarının arkasında görülen gölgelenme oluşturmamalılar.

Safra çamuru, safra kesesi içerisinde arkasında beraberinde gölgelenme olmayan ekojenik bir sıvı tabakası şeklinde görünür.

Kaynak

www.ALiEM.com

Editör: Arif Alper Çevik